Ẩm thực luôn gây được ấn tượng với tất cả mọi người, nhất là những ai đi xa hẳn sẽ luôn mang trong mình vị quê đầm ấm. Và hẳn nhắc đến Đà Nẵng thì dù bất kì với ai, khi đã đến rồi đi, chắc sẽ vấn vương với những món ăn tưởng như dân dã nhưng lại rất nặng tình của người dân nơi này.

Để liệt kê những món ăn bình dân nhưng nổi tiếng với thực khách thì Đà Nẵng có cả một danh sách dài. Thế nhưng nếu hỏi những người con Đà Nẵng đi xa sẽ nhớ về món gì nhất thì hẳn đó sẽ là Mắm Nêm, thức chấm không thể thiếu trong mâm cơm mỗi gia đình.

Mắm nêm là một dạng sản phẩm lên men làm từ cá, chủ yếu là cá cơm, có một lượng vừa các loại cá khác như cá sơn đỏ, cá trích, cá nục, cá liệt… trộn với thính, đường và một số gia vị khác khác. Mắm nêm có thể kết hợp với nhiều món ăn đa dạng. Lạ miệng có  món bánh ướt mắm nêm. Bánh ướt mua về gỡ ra từng lớp trải lên đĩa, hành  lá xắt nhuyễn, chờ dầu sôi thì bỏ vào và tắt lửa. Cứ một lớp bánh thoa  một lớp dầu hành. Mắm nêm nguyên chất pha thêm đường, chanh nêm nếm  vừa ăn, cho thêm ớt tỏi bằm nhuyễn vào. Khi ăn cuốn bánh lại chấm mắm  nêm. Món ăn đơn giản nhưng ăn một lần nhớ mãi.

Món bò nhúng dấm chấm cùng mắm nêm thì hương vị vừa trọn vẹn. Nước dùng chua chua thanh mát của dấm, ngọt của nước xương, nhúng miếng thịt bò tươi khoảng 30 giây thì thịt vừa chín tới. Miếng thịt có đủ độ dai, độ mềm, ngấm nước dùng, chấm cùng mắm nêm vừa miệng, hòa quyện với nhau mà tan ngay trên đầu lưỡi.

Bánh tráng là món ăn phổ biến của người miền Trung, có thể dùng để  thay cơm. Món bánh tráng mắm nêm cũng là một đặc sản miền Trung. Để bữa  ăn thêm phong phú, có thể làm món bánh tráng cuốn thịt luộc chấm mắm  nêm. Thịt có thể lựa ba rọi hay thịt đùi. Bắc nước đợi sôi, thả thịt  vào, cho thêm ít hạt nêm và muối, vặn lửa vừa để miếng thịt có phần mỡ trong và giòn, ăn vào sẽ không có cảm giác quá béo. Mắm nêm pha đường,  chanh, ớt, tỏi và bằm nhuyễn thơm trộn vào. Khi ăn nhúng ướt bánh tráng,  cuốn với bún, thịt, rau sống và khế, chuối chát, chấm mắm nêm.

Nếu ngán thịt, có thể thay món trên bằng món cá lóc hấp cuốn bánh tráng chấm mắm nêm. Cá lóc rửa sạch, ướp một ít muối và bột ngọt để thấm  rồi đem hấp. Hành lá xắt nhuyễn phi vừa chín. Đậu phộng rang, bóc vỏ và  đập nhỏ. Dọn cá ra đĩa, rưới hành lá đã phi và đậu phộng lên. Cuốn bánh  tráng, bún, rau sống và chấm mắm nêm.

Còn rất nhiều những món ăn có thể ăn cùng với mắm nêm mà liệt kê có lẽ cũng không hết. Chén cơm trắng nóng hổi, đĩa rau củ luộc, hay chút rau sống… chấm cùng mắm nêm cũng đều rất đưa cơm. Cái vị mặn mòi của biển cả, ngọt thơm của cá, thêm một chút gia vị của dứa, của chanh, của đường khiến mắm nêm trở thành một loại thức chấm không thể thiếu với nhiều món ăn của Đà Nẵng nói riêng, và của miền Trung nói chung.

Quả thực Mắm nêm đã trở thành linh hồn của những món ăn, mang đậm bản sắc tinh túy của một mảnh đất.